Địa điểm: Khóm 8, phường 1, thành phố Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu
Xếp hạng: Theo Quyết định số 964/QĐ-BVHTTDL ngày 01/4/2014 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Thiên Hậu cung hay còn gọi là chùa bà Thiên Hậu, tọa lạc tại phường 1, thành phố Bạc Liêu. Đây là một công trình kiến trúc tôn giáo đặc sắc mang đậm dấu ấn văn hóa của người Hoa ở Bạc Liêu.
Chùa được người Hoa ở tỉnh Quảng Đông trong quá trình đến sinh cơ lập nghiệp ở Bạc Liêu xây dựng nên để tôn thờ Thiên Hậu thánh mẫu (vị thần Biển) để phù hộ, độ trì cho dân chúng, nhất là ngư dân được thuận buồm xuôi gió, đánh bắt được nhiều tôm cá. Đa số người dân sống vùng ven biển với nghề đánh cá, nghề đi biển nói chung luôn phụng thờ thần Biển, mà Đức Bà Thiên Hậu là vị thần Biển quyền uy với truyền thuyết tồn tại đã hơn ngàn năm lịch sử.
Sở hữu nhiều giá trị kiến trúc nghệ thuật, lịch sử, văn hóa, Thiên Hậu cung đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia vào năm 2014.
Thiên Hậu Cung được xây dựng khang trang vào năm 1901 theo kiến trúc kiểu cổ xưa Trung Hoa. Tượng Bà, Chư thần, cột đá, tân đá, hoa văn… đều được khắc tại Trung Quốc và chở sang Việt Nam xây bán kiên cố hình chữ điền.
Mặc dù trải qua nhiều biến thiên của thời gian và qua 2 lần tu sửa vào các năm 1970 và năm 2000, song kiến trúc Thiên Hậu cung vẫn giữ được dáng vẻ cổ kính, với những đường nét kiến trúc đặc sắc, cổ truyền của người Hoa nơi đây.
Bảng ghi lại sự tích về Thiên Hậu bằng tiếng Việt
Bảng ghi lại sự tích về Thiên Hậu bằng tiếng Hoa
Ngoài giá trị về kiến trúc nghệ thuật, Thiên Hậu cung hiện lưu giữ nhiều cổ vật, đồ thờ tự rất có giá trị về lịch sử, mĩ thuật, đặc biệt là bộ “ngũ sự” (5 món trưng thờ) quý hiếm trạm trổ rất tinh vi, được xem là cổ vật độc đáo, rất hiếm trong các cơ sở thờ tự ở Việt Nam.
Cảnh quan khuôn viên chùa Bà Thiên Hậu cũng để lại nhiều ấn tượng với du khách, đặc biệt là khuôn viên sau của khu di tích, nơi đây có nhiều cây Gừa cổ lâu năm, rễ của nó dài quấn vào nhau tạo thành nhiều hình dạng thú vị và đẹp mắt.
Lễ hội văn hóa
Hàng năm, Thiên Hậu cổ miếu tổ chức các lễ hội thu hút đông đảo nhân dân địa phương và các nơi khác đến tham dự như lễ Kỳ yên (vào các đêm 15, 16, 17 tháng Chạp âm lịch) và vía Bà Thiên Hậu (ngày 23/3 âm lịch).
Chùa Bà Thiên Hậu có một vị trí quan trọng trong đời sống tín ngưỡng, sinh hoạt và văn hóa truyền thống của người Hoa trong quá trình sinh sống và định cư tại phía Nam. Nét đẹp văn hóa này luôn được người dân Bạc Liêu tôn trọng và giữ gìn, vì vậy, vào mùa lễ hội của Thiên Hậu cung, không chỉ người Hoa Bạc Liêu, mà rất đông bà con người Kinh dù bộn bề công việc cũng tranh thủ đến viếng Bà rất đông vui, tôn kính.
Nếu có dịp tham dự lễ hội chùa Bà Thiên Hậu, chắc hẳn du khách sẽ có những trải nghiệm thú vị và khó quên về một tín ngưỡng văn hóa đặc sắc của người Hoa Bạc Liêu.